می‌دانید که در جهان امروز پلاستیک‌ها تا چه اندازه کاربرد داشته و در محصولات صنعتی و کالاهای مصرفی بی‌شماری وجود دارند. دو مورد از رایج‌ترین پلاستیک‌های مورد استفاده در تولید طیف وسیعی از محصولات، پلی آمید PA و پلی استال POM بوده که هر دو در دسته ترموپلاستیک نیمه بلوری قرار می‌گیرند. این مواد پلاستیکی در عین شباهت‌هایی که با یکدیگر دارند، ویژگی‌های مکانیکی، حرارتی، شیمیایی و اقتصادی متفاوتی را نیز ارائه می‌دهند؛ درک نسبی این تفاوت‌ها و شباهت‌ها هنگام انتخاب بین پلی آمید و پلی استال برای اهداف مشخص، بسیار اهمیت دارد. این مقاله از هایپر پلاست نیز قرار است به عنوان یک راهنما با انجام مقایسه پلی آمید و پلی استال، در این زمینه به شما کمک کند.
پلی آمید PA چیست؟
برای انجام یک مقایسه دقیق بین پلی آمید و پلی استال در ابتدا بهتر است با این دو ماده آشنا شویم. پلی آمید که به اختصار PA نوشته می‌شود، در واقع همان نایلون است که به عنوان نوعی پلیمر مصنوعی از دو مونومر با ۶ اتم کربن تشکیل شده و یکی از رایج‌ترین ترموپلاستیک‌ها در صنعت به شمار می‌آید. شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت پلی آمید یا خرید این محصول با ما در هایپر پلاست تماس بگیرید. PA معمولاً به دو شکل فیبری و صفحه‌ای تولید شده و دارای خواص زیر است:
- استحکام زیاد
- دوام بالا
- سفتی و پایداری شیمیایی مناسب
- انعطاف‌پذیری خوب
- مقاومت بالا در برابر سایش
پلی استال POM چیست؟
POM یا پلی اکسی متیلن که از آن بیشتر با عنوان پلی استال یاد می‌شود، یک پلیمر مصنوعی ترموپلاستیک با خاصیت نیمه کریستالی است. از POM به خاطر سفتی بالا، اصطکاک کم، پایداری ابعادی و مقاومت شیمیایی زیاد به عنوان یک پلاستیک فنی، در ساخت قطعات دقیق استفاده می‌شود. از دیگر ویژگی‌های این پلیمر می‌توان به ثبات، سختی و استحکام بالا در محدوده دمایی گسترده اشاره کرد. علاوه بر این، POM با مقاومت بالای خود در برابر سایش و مواد شیمیایی فقط مقدار کمی آب را جذب می‌کند؛ در نتیجه می‌تواند برای استفاده در کنار مواد غذایی مناسب باشد. شما می‌توانید برای خرید پلی استال یا اطلاع از قیمت این محصول با ما در هایپر پلاست تماس بگیرید.
مزایا و معایب پلی آمید
در صنعت نساجی، ساخت پارچه‌های مقاوم، خنک، کیف، کفش و… با الیاف شیشه‌ای یا کربن ترکیب شده و با وجود این خواص مکانیکی، مقاومت محصولات در برابر ضربه را افزایش خواهد داد. به لطف استحکام بالا، پلی آمید به طور ویژه برای استفاده در قطعات الکترونیکی، لوازم آرایشی و عناصر ماشینی مانند چرخ‌دنده، یاتاقان‌های لغزنده یا ریل‌های راهنما مناسب است. در فرایند آب‌بندی نیز، حلقه‌های PA معمولاً به عنوان حلقه‌های پشتیبان یا راهنما برای طیف گسترده‌ای از عناصر کاربرد دارند.
مزایا و معایب پلی استال POM
این پلیمر از استحکام و سفتی بالا به همراه روانکاری طبیعی برخوردار است که آن را برای قطعات دقیق با اصطکاک و سایش کم مناسب می‌سازد. پلی استال همچنین مقاومت شیمیایی بسیار خوبی را ارائه داده و می‌تواند اسیدها، بازها، روغن‌ها و گریس‌ها را مدیریت کند. از نظر خواص حرارتی نیز POM تا دمای 175 درجه سانتیگراد بدون نرم شدن سالم باقی می‌ماند. از معایب این پلاستیک تمایل به جذب رطوبت از محیط و نبود استحکام در برابر ضربه به خصوص در دماهای پایین است. به طور کلی، در جایی که به استحکام بالا، اصطکاک کم و مقاومت شیمیایی نیاز است، از پلی استال استفاده می‌شود.
مقایسه پلی آمید و پلی استال
برای داشتن یک مقایسه دقیق باید از فرق بین PA و POM به طور کامل اطلاع داشته باشیم. فهرستی از تفاوت‌های این دو ماده در خواص مختلف را می‌توان به صورت زیر شرح داد:
پلاستیک‌های پلی استال استحکام کششی بسیار بالایی از خود نشان می‌دهند و در مقایسه با سایر ترموپلاستیک‌ها مانند نایلون، از مقاومت در برابر خزش و استقامت نسبت به خستگی برخوردارند. نایلون‌ها دارای استحکام ضربه‌ای بالا با شکل‌پذیری و کشش خوب هستند. یعنی این مواد انعطاف‌پذیری بیشتری در برابر شکست دارند؛ اما استحکام POM آن را برای استفاده در قطعات مختلف مناسب می‌کند.
نایلون در مقایسه با پلی استال، به ویژه در دماهای پایین، استحکام ضربه‌ای بیشتری دارد. همچنین این نوع پلاستیک معمولاً رطوبت بسیار کمی را از محیط به خود جذب می‌کند. با این حال، پلی آمید استحکام مکانیکی POM را نداشته و بیشتر در معرض تخریب به خاطر اشعه UV قرار دارد؛ بنابراین به طور کلی می‌توان گفت که نایلون برای قطعات انعطاف‌پذیر و کاربردهایی که باید در برابر ضربه مقاوم باشند، ایده‌آل شده است.
وقتی صحبت از سختی سطح می‌شود، پلی استال معمولا سطح سخت‌تری نسبت به پلی آمید دارد. این ویژگی باعث شده تا خواص سایش سطحی خوب و مقاومت در برابر سایش داشته باشد. در پلی آمیدها برای بهبود سختی سطح و افزایش مقاومت در برابر سایش از مواد افزودنی استفاده می‌شود؛ اما در نهایت می‌توان گفت که نایلون ذاتا پایداری بهتری در برابر نور UV نسبت به POM دارد.
هر دو ماده معمولاً در دمای 175 درجه سانتیگراد ذوب می‌شوند، اما POM در مقایسه با نایلون سفتی و استحکام خود را در دماهای بالاتر نیز حفظ می‌کند. این پلاستیک با قرار گرفتن در معرض حرارت تا دمای 175 درجه سانتیگراد می‌تواند حالت و شکل خود را حفظ کند. در مقابل پلی آمید دمای 90 تا 130 درجه سانتیگراد را تحمل خواهد کرد.
تعادل خواص، POM را برای قطعات دقیق و سایر اجزای بار دینامیکی مناسب می‌کند. استحکام بالای این پلاستیک آن را برای برنامه‌های دقیق و محصولاتی که در تماس با غذا هستند، سازگار می‌کند. علاوه بر این POM با مقررات FDA برای استفاده مکرر نیز مطابقت دارد؛ اما نایلون برای تماس با مواد غذایی توصیه نمی‌شود. برای آشنایی با انواع پلیمر گرید غذایی مقاله ما را در این مورد بخوانید. پلی استال را می‌توان بیشتر در موتورهای خودرو، حرارت نایلون و مقاومت در برابر اشعه ماورا بنفش در منیفولدهای ورودی هوا و سایر اجزای زیر کاپوت مشاهده کرد.
از‌نظر دوام، پلی استال استحکام خستگی بسیار بالایی دارد که به آن اجازه می‌دهد تا استرس چرخه‌ای را تحمل کند. پلیمر استال در برابر خزش و تغییر شکل بهتر از نایلون در زمان استفاده طولانی‌مدت مقاومت می‌کند. همچنین برای کاربردهای لغزشی با اصطکاک کم، نایلون به خاطر جذب آب بیشتر می‌تواند عملکرد ضعیف‌تر در مقایسه با POM ارائه دهد.
سخن پایانی
برای درک تفاوت پلی آمید با پلی استال دانستن این مقایسه‌های ظریف ارزشمند بوده و با آگاهی از این تفاوت‌ها در کنار تطبیق با نیازهای مکانیکی، حرارتی، شیمیایی و اقتصادی با قابلیت‌های ذاتی مواد، می‌توانید انتخاب موفق‌تری داشته باشید. پس فراموش نکنید که حتماً در زمان بررسی محصولات، علاوه بر اینکه به اطلاعات سازنده توجه می‌کنید، با آگاهی از فرق بین PA و POM پلاستیک مدنظر خود را انتخاب کنید.
سوالات متداول
قیمت پلی آمید بیشتر است یا پلی استال؟
قیمت پلی استال به دلیل خواص مکانیکی بهتری که دارد، در مقایسه با پلی آمید بالاتر است.
پلی آمید در صنعت رایج‌تر است یا پلی استال؟
پلی آمید یا نایلون، به دلیل قیمت مناسب‌تری که دارد، در صنایع بیشتری به کار می‌رود.
